استاد یاوری – هر درختی با فرا رسیدن زمستان می‌میرد و با آمدن بهار جانی دوباره گرفته و زنده‌ می‌شود و در اثر این حیات رشد اتفاق افتاده و در نتیجه این رشد به ثمر می‌نشیند
قلب انسان نیز همانند درختان برای خود إماته و احیایی دارد که در اثر إماته سقوط و نزول کرده و در اثر احیاء رشد و تعالی پیدا می‌نماید و به ثمر می‌نشیند
در آیات و روایات به تعدادی از عومل موت دل و احیاء آن اشاره شده است که ما در این مطلب می‌خواهیم به یکی از این عوامل اشاره کنیم خداوند در آیه 13 سوره مائده می‌فرماید:
«فَبِمَا نَقْضِهِم مِّيثَاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَ جَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِيَةً» بر طبق این آیه، علت لعن الهی و قساوت قلب، نقض عهد و میثاق معرفی شده است از سوی دیگر در آیه 172 سوره اعراف خداوند از ما انسانها عهدی گرفته است که «ألّا تعبدوا إلّا إیّاه» حال اگر به این عهد عمل نکنیم منجر به لعن و قساوت قلب می‌شود
از سوی دیگر هر گناهی یک نوع نافرمانی و عصیان به حساب می‌آید که و مخالف عبادت است، پس انجام گناه دل را قسی کرده و باعث لعن الهی است
پس اگر می‌خواهیم قلبمان نمیرد و همیشه رشد کند و به تعالی رسد باید مراقب اعمال و رفتارمان باشیم و اگر قلبی زنده شد رشد می‌کند و در اثر این رشد به ثمر می‌نشیند که ثمره‌ی آن، تسلیم است که در آیات قرآن بیان می‌شود که در قیامت هیچ چیز بدرد انسان نمی‌خورد مگر قلب سلیم «یَوْمَ لَا یَنفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ»
از سوی دیگر اگر قلبی مرد چه باید کرد؟
یکی از نکاتی که در قرآن بیان شده، تدبر در قرآن است خداوند در آیه 24 سوره محمد می‌فرماید «أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا» که در آیه بین تدبر و قفل قلب عناد برقرار کرده است.
یکی دیگر از نکاتی که به احیاء قلب کمک می‌کند شنیدن موعظه است که حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند «أحی قلبک بالموعظة»